Er is nieuwe regelgeving over het gebruik van plastic wegwerpbekers en plastic wegwerpbakjes. Doel: minder plastic afval. Dat geldt voor werkplekken, horeca, supermarkten, kiosken, detailhandel, sportclubs en ook evenementen. Bij evenementen wordt echter onderscheid gemaakt: vanaf 1 juli 2023 betaalden bezoekers van open evenementen al voor plastic wegwerpbakjes en bekers en moet er een retoursysteem zijn. Sinds 1 januari van dit jaar (2024) is een circulaire of recycling oplossing ook verplicht voor gesloten events.
Het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat geeft een heldere uitleg als het gaat om het waarom van deze regelgeving, die voortkomt uit Europese richtlijnen, rondom wegwerp plastic:
"Elke dag gooien we in Nederland 19 miljoen wegwerpbekers en -bakjes weg die plastic bevatten. Na eenmalig gebruik. Een deel daarvan komt als zwerfafval in het milieu terecht. Daarom wordt hergebruik de nieuwe norm. Doel is dat het gebruik van wegwerpbekers en -bakjes die plastic bevatten in Nederland in 2026 met 40 procent is verminderd."
In grote lijnen is er een verschil tussen de regelgeving van wegwerp plastic voor consumptie bij afhalen en bezorgen. Die regelgeving is vanaf 1 juli dit jaar van kracht en zogeheten consumptie op locatie waarbij de regelgeving omtrend wegwerp plastic producten op 1 juli 2024 ingaat. Voor evenementen is dat onderscheid verdeeld in open en gesloten evenementen:
Is er geen sprake van een besloten terrein, dan spreken we van een open evenement. Bij open evenementen (denk hierbij aan braderie, marathon of een open stadsevenement zoals carnaval of koningsdag) betalen bezoekers vanaf 1 juli 2023 voor een wegwerpbeker en -bakje als deze plastic bevat én moeten zij gebruik kunnen maken van een herbruikbaar alternatief met een retoursysteem, of van een zelf meegebrachte beker of verpakking (bring your own).
1 juli 2023
Vanaf 1 juli 2023 mag u uw bezoekers geen gratis wegwerpbekers en -bakjes die plastic bevatten meer meegeven. Hiervoor moet u een apart bedrag in rekening brengen. Ook moet u bezoekers een herbruikbaar alternatief aanbieden. Denk hierbij aan bakjes of bekers die bezoekers later weer terug kunnen brengen of de mogelijkheid om zelf een beker of verpakking mee te nemen (bring your own).
De regelgeving noemt alleen richtlijnen voor het beprijzen van wegwerpbekers en –bakjes die plastic bevatten, daar mag van worden afgeweken. Dit zijn de richtbedragen:
- € 0,25 voor een beker
- € 0,50 voor een maaltijd, die kan bestaan uit meerdere bakjes
- € 0,05 voor bakjes met een eenpersoonsportie groente, fruit, yoghurt, beleg of saus
De toeslag voor een beker en bakje dat plastic bevat, moet apart op de rekening worden vermeld. Voor de eenduidigheid adviseren we om het op de kassa aan te slaan als “plastic product” of meer specifiek als “plastic beker” en “plastic bakje”.
Het geld dat u (als uitbater van de voedseluitgiftelocatie) ontvangt met de verkoop van de wegwerpbekers en -bakjes mag u zelf houden. U betaalt hierover wel het hoge btw-tarief. Wat er overblijft, kunt u bij uw omzet optellen en bijvoorbeeld inzetten voor de aanschaf van de verplichte herbruikbare alternatieven of een energiezuinige wasfaciliteit.
De bezoeker is zelf verantwoordelijk voor de hygiëne van het voedsel vanaf het moment dat deze het voedsel aanneemt in een eigen verpakking. Als u bring your own aanbiedt als herbruikbaar alternatief voor bezoekers, mag u een meegebrachte verpakking weigeren als deze er niet schoon uitziet.
Ja. Om ervoor te zorgen dat u de herbruikbare of hoogwaardig recyclebare bekers en bakjes weer terugkrijgt, is een goed werkend retoursysteem belangrijk. U kunt er bijvoorbeeld voor kiezen om borg te vragen, gebruik te maken van een retourmunt, of een milieutoeslag voor elke nieuw aan te schaffen beker of bakje. Bekijk voor meer informatie en inspiratie de website van Plastic Promise.
Een gesloten evenement vindt plaats op een locatie met een omheining. Denk aan een muziekfestival of concert op een besloten locatie (binnen of buiten) of aan een sportevenement in een stadion. Bij gesloten evenementen is het gebruik van plastic wegwerpbekers en -bakjes sinds 1 januari 2024 niet meer toegestaan. Een circulair systeem, waarbij bekers en verpakkingen retour komen voor hergebruik óf voor hoogwaardige recycling is dan verplicht.
1 januari 2024
Voor gesloten evenementen geldt: vanaf 1 januari 2024 zijn wegwerpbekers en -bakjes die plastic bevatten niet meer toegestaan. Een circulair systeem, waarbij bekers en bakjes retour komen voor hergebruik is dan verplicht. Als uitzondering op deze regel geldt dat u plastic wegwerpbekers en -bakjes wel mag gebruiken wanneer u deze inzamelt voor hoogwaardige recycling. Verderop in deze factsheet leest u meer over deze uitzondering.
Het is de bedoeling dat u de voorraden van wegwerpbekers en –bakjes die niet geschikt zijn voor hoogwaardige recycling opmaakte voor het verbod in 2024 inging. Als u ook open evenementen organiseert, kunt u deze voorraad blijven gebruiken voor deze evenementen. Wel moet u hiervoor een extra bedrag in rekening brengen (zie de regels die hiervoor gelden vanaf 1 juli 2023).
Hergebruik wordt de nieuwe norm voor locaties die vallen onder consumptie op locatie. Er geldt echter ook een beperkte uitzondering om een inzamelsysteem in te richten voor hoogwaardige recycling van de bekers en bakjes. Hoogwaardige recycling betekent dat u de bekers en bakjes inzamelt en dat het na recycling opnieuw gebruikt wordt als verpakkingsmateriaal voor eten of drinken (voedselcontactmaterialen). Het minimale percentage ingezamelde bekers en bakjes dat hoogwaardige gerecycled moet worden loopt jaarlijks op en begon in 2024 bij 75% tot 90% in 2027 en verder.
Lees alles over de nieuwe regelgeving rondom plastic op jouw evenement, inclusief factsheet en verdere uitleg:
